به گزارش خبرنگار مهر ، انسان موجودی جاودانی است و از فنا و نابودی نفرت دارد. مرگ در حقیقت وسیله انتقال به عالم دیگر برای زندگی ابدی است.
تاریخ بشر نشان می‌دهد که حتی ناباوران به خدا و دین، خود را موجودی فانی به شمار نمی‌آورند. از این رهگذر انسان دوست دارد پس از وی،نامی از او در عالم به یادگار بماند. در فرهنگ اسلامی یکی از بهترین راه‌های زنده نگه داشتن نام انسان، عموم کارهای خیریه به ویژه وقف در اصطلاح قرآنی، باقیات صالحات گفته می‌شود، نام برده شده است و مردم به آن دعوت شده‌اند.
"وقف " سنت حسنه‌ای است که از دیر باز به اشکال گوناگون در تاریخ بشر وجود داشته و اسلام نیز آن را در مسیری روشن، منطقی و هدفدار، مترقی و دقیق مورد استفاده قرار داده است.
از آن جائیکه استان اصفهان به عنوان یکی از پیشتازان در عرصه وقف از دیرباز در ایران اسلامی به شمار می‌رفته لذا سراغ حجت الاسلام حسین اژدری، مدیر کل اوقاف و امور خیریه استان اصفهان که تدریس در دانشگاه و حوزه علمیه، امام جمعه شهرستان برخوار و چهار سال مدیریت بر اداره کل سازمان اوقاف و امور خیریه استان اصفهان را در کارنامه کاری خود دارد، رفتیم و باب گفتگو را با وی آغاز کردیم. به عنوان اولین سوال از ایشان پرسیدیم،
چه شد که به اداره اوقاف آمدید؟
از کودکی به امام‌زادگان علاقه داشتم و بیشتر هم دوست داشتم داخل ضریح بروم و به حال کسی که وارد آنجا می‌شد، غبطه می‌خوردم که چطور وارد ضریح شده و حالا خدا مرحمت فرموده و ما را خادم 718 امام‌زاده در استان اصفهان قرار داده است.
به طور حتم این جمله چهار کلمه‌اید را شنیده‌اید که "وقف چشمه همیشه جاری" آیا وقف چنین خصوصیتی دارد؟
به عقیده من لقب چشمه برای وقف کم است. وقف یک سیل عظیم است و در حقیقت حکم رودخانه مواج در زندگی انسان را دارد و آنچه از برکات وقف به انسان می‌رسد را نمی‌توان احصا کرد.
ببینید اگر یک صدقه‌ای بدهید خداوند پاداش آن را چندین برابر می‌کند بعد در نظر بگیرید خداوند ثواب یک بیمارستان وقفی را برای صاحب آن چندین برابر کند آیا می‌توان این حسنه را شمارش کرد؟ این است که وقف را می‌توان اقیانوس همیشه مواج و جاری و ثمر بخش لقب داد و در حقیقت وقف جریانی دارد که هیچ گاه پایان پذیر نیست و با طول عالم هستی این جریان ادامه دارد.
چند سال است در اداره کل اوقاف و امور خیریه استان اصفهان فعالیت می‌کنید؟
چهار سال
آیا در این مدت چهار سال عنایات ویژه‌ای را از این فعالیت خود در زندگی فردی و مناسبات اجتماعی مشاهده کرده‌اید؟
دائماً می‌توان عنایات خداوند را دید چرا که «من کان له، کان الله له» کسی که با خداوند است، خدا با اوست. اگر همه مردم ما این حقیقت را درک می‌کردند زندگی‌ها، زیبا می‌شد.از زمانیکه در اداره اوقاف مشغول به کار شده‌ام، همه می‌گفتند از انجام این کار بر نمیایی چرا که تجربه آن را نداری اما امروز همه اعتراف می‌کنند که وقف در هیچ دورانی تا به این اندازه پویا و زنده نبوده است و مردم اینچنین به آن اقبال نداشته‌اند و بزرگان اصفهان نیز به این موضوع اذعان دارند که وقف امروز در جایگاه بسیار عظیمی است.
به طور کلی برکات بسیار خوبی را در زندگی‌ام مشاهده کرده‌ام و هر اندازه برای امام‌زاده‌ها وقت گذاشتم آنها جبران کردند و در زندگی شخصی‌ام نیز به لطف خداوند بچه‌های سالمی دارم و پسر بزرگم هم اکنون در قم درس طلبگی می‌خواند و دختر 15 ساله‌ام حافظ کل قرآن است.
همواره برای مردم این سوال بوده که آنچه که از موقوفات به دست می‌آید، صرف چه اموری و در کجا هزینه می‌شود. لطفاً در این خصوص توضیح دهید.
وقف تابع نیت واقف است و در هر وقف نامه‌ای یک سری از نیات واقف نوشته شده به گونه‌ای که تاکنون 700 نیت وقف را احصا کرده‌ایم. به عبارت بهتر آنچه از درآمد موقوفه است صرف نیت واقف که اکثر آنها هم روضه خوانی ابا عبدالله الحسین (ع) است، می‌شود. البته نیت‌هایی همچون اطعام ایتام، تهیه کفش برای زوار امام هشتم (ع) تا درمان را داریم و بد نیست بدانید که بیش از 90 درصد از بیمارستان‌های استان اصفهان موقوفه هستند. بیمارستان‌هایی همچون فیض، امین، سیدالشهدا(ع)، شهید چمران و ...
اداره اوقاف نیت واقفان را بر اساس درآمد موقوفه به اجرا در می‌آورد. البته ممکن است بعضی سوال کنند که چرا اوقاف کل پول درآمد را صرف موقوفه نمی‌کند ؟ که در جواب این سوال باید گفت که هر موقوفه‌ای یک مدت عمر دارد و یکی از اقداماتی که اوقاف باید انجام دهد حفظ عین موقوفه است، بنابراین درصدی از درآمد اوقاف صرف مرمت، بازسازی، ساخت و ساز و سرمایه گذاری در موقوفه می‌شود تا این موقوفه همواره کارایی داشته باشد.
البته در معاونت بهره وری اقتصادی سازمان اوقاف و امور خیریه، موقوفات را به روز می‌کنند.
پس چه تاکیدی بر حضور اوقاف برای ادای نیت واقف است؟ چرا این نیت توسط مردم انجام نمی‌شود؟
ما دو نوع موقوفه داریم. متصرفی و غیر متصرفی. در موقوفه متصرفی هیچ متولی ندارد و در این جاست که یک قشر جامعه که همواره به دنبال زمین‌های رها هستند، آن را غصب می‌کنند اما از آن جائیکه شأن نگهداری و عمل به نیت وقف شأن امام زمان (ع) و در غیابت ایشان شأن ولی فقیه است، لذا ولی فقیه نیز از اختیارات خود به اوقاف این اختیار را می‌دهد که موقوفه را به دست گیرد و در جای آن هزینه کند.
البته موقوفات غیر متصرفی متولی دارد و متولی نیت واقف را عمل می‌کند.
یکی از موضوعاتی که در دوران مدیریت خود در اداره کل اوقاف استان اصفهان به آن تاکید داشته‌اید و در آن موفق عمل کرده‌اید را ذکر کنید.
دوست داشتم کارهایی را کسی نکرده و دل و جرات انجام آن را نداشته را انجام دهم که مصداق آن در موضوع ملی و واگذاری آن به اوقاف بود. یا طلب‌هایی که از ارگان‌های مختلف داشتیم از حساب‌هایشان بیرون کشیدیم.یا اینکه یک مغازه بدون مزایده به احدی ندادم و با هیچ سفارشی زمین، خانه و ملک به کسی واگذار نکردیم. یک زمانی با دادن سر قفلی موقوفات را می‌سوزاندند اما در این مدت چهار سال حتی یک سرقفلی هم ندادیم و به لطف خدا درآمد اوقاف دو برابر شده است.
یکی از توفیقات مدیریت شما در اوقاف افزایش دو برابری درآمد موقوفات بود. چه روندی را برای این موضوع در آینده می‌بینید؟
با عنایت خداوند آینده اوقاف روز به روز روشن‌تر و پویاتر و به روزتر خواهد بود.
این موضوع دغدغه بزرگ شما در اوقاف است؟
نه، دغدغه من عمل به شرع است نه کسب پول. اما امروز اگر مردم حق وقف را بدهند، بسیاری از مشکلات اجتماعی حل می‌شود و در باب امنیت بسیاری از زندانیان اگر موضوع وقف احیا شود، از زندان آزاد می‌شدند و یا اصلاً به زندان نمی‌رفتند.
در باب ازدواج، درمان، اطعام دادن به ایتام، پیشگیری از مفاسد، دانه دادن به پرندگان و غذای سگ‌های بیابانی وقف داریم.
در یک زمانی موقوفات تمام زندگی مستمندان را تأمین می‌کرده و امروز نیز وقف چنین قدرتی دارد و از قدرت آن کاسته نشده اما حق وقف نیز داده نشده است.
زمانی مردم به اندازه‌ای متدین بودند که حتی یک ده شاهی از وقف را در زندگی خود وارد نمی‌کردند اما امروز برخی افراد هکتار، هکتار می‌خورند و توجهی نمی‌کنند که اگر این‌ها زنده شود مراکز دولتی و غیر دولتی و مردم این پول‌ها را پرداخت کنند، ما هیچ مشکل اجتماعی نخواهیم داشت. متأسفانه در اصفهان شاید 5 درصد از درآمد موقوفات ما نیز به روز نیست.
اگر شرایطی پیش بیاید که مجبور به استعفا و یا به نحوی برکنار شوید، از کدامیک از فعالیت‌های خود در دوران مدیریتتان در اوقاف راضی هستید؟
خادم بودن برای امام‌زاده‌ها. انصافاً امام‌زاده‌ها در این مدت احیا شدند. مراسم‌هایی که هم اکنون در امام‌زاده‌ها برگزار می‌شود، واقعاً بی نظیر است. 30 هزار نفر در 30 شب در کنار یک بقعه در ماه رمضان پای منبر حضور می‌یابند و قرآن نیز قرائت می‌کنند. همه تلاش ما این بوده که بقاع به سمت و سوی قطب فرهنگی پیش رود که به حمد الله این موضوع تا حدود زیادی محقق شده است.
هم اکنون در 500 امام‌زاده کار عمران و ساخت و ساز، مرمت و بازسازی در حال انجام است.
در تبدیل کردن بقاع به قطب فرهنگی چقدر موفق بوده‌اید؟
کار عظیم است آنچه در این خصوص مقام معظم رهبری بر آن تاکید داشتند، چرا که تبدیل امام‌زاده به قطب فرهنگی یعنی اینکه تمام احتیاجات و نیازهای فرهنگی یک جامعه در آن امام‌زاده تأمین شود که در این راه به تمام وسایل نرم افزاری و سخت افزاری احتیاج داریم. در امام‌زاده‌ها طرحی را با 44 آیتم برای قطب فرهنگی شدن امام‌زاده‌ها در نظر گرفتیم تا بقاع متبرکه مرکز آرامش باشند و همه اقشار و سنین از این آرامشگاه بتوانند، استفاده کنند.
کما اینکه در گذشته بیشتر خانواده‌های اصفهانی یک روز در هفته برای داشتن تفریحی سالم کنار امام‌زاده زینبیه (س) می‌رفتند و غذا طبخ و تا شب را در این مکان مقدس سپری می‌کردند و در حقیقت بسیاری از خاطرات بچگی نسل اول انقلاب در کنار همین امام‌زاده‌ها است، پس ما چرا چنین مرکزی را ایجاد نکنیم به همین دلیل 55 هکتار را در امام‌زاده زینبیه(س) آزاد سازی و مرکز تفریحی و پارک شهری را برای مردم ایجاد کردیم.
یا به طور مثال در امام‌زاده نرمی 36 هکتار آزاد سازی در حال انجام است که پایگاه عظیمی برای آرامش مردم خواهد بود.
مهم‌ترین برنامه قرآنی در امام‌زاده‌ها مباحث قرآنی است. پناه بردن به قرآن و اینکه جوانان را در کنار قرآن بیاوریم. به عبارت دیگر ثقل اکبر و اصغر را با هم جمع کردیم و امام‌زاده را به عنوان نماد اهل بیت (ع) و قرآن را به عنوان ثقل اکبر در کنار هم آوردیم.
اصفهان 718 امام‌زاده دارد که بعضی از آنها قابلیت جهانی شدن دارند. چه اقدام موثری را در این رابطه انجام داده‌اید؟
در نظر داریم سال آینده کنگره بین‌المللی امام‌زادگان را برگزار کنیم و از کشورهایی که در آنها امام‌زاده هست، دعوت می‌کنیم و بعضی از امام‌زاده‌های استان را که قابلیت جهانی شدن دارند را برای جذب گردشگر مذهبی معرفی می‌کنیم.
...................................
گفتگو: عارفه حسینی
نظر شما